Kaiserschmarrn: Van keizerlijke vergissing tot culinaire klassieker

Wie wel eens in Oostenrijk op vakantie is geweest, kent het gevoel: na een lange bergwandeling of een dag op de ski’s neerstrijken in een knusse berghut. De geur van versgebakken Kaiserschmarrn vult de ruimte. Een bord vol luchtige pannenkoekstukjes, bestrooid met poedersuiker en geserveerd met appelmoes of pruimencompote. Eén hap en je waant je weer in de Alpen of in een klassiek Weens koffiehuis.

Maar waar komt Kaiserschmarrn eigenlijk vandaan? Hoe kwam het aan zijn keizerlijke naam? En was het echt een keizerlijke favoriet of een toevallige uitvinding? Ontdek de verrassende geschiedenis van dit geliefde Oostenrijkse gerecht.

Wat is Kaiserschmarrn?

Kaiserschmarrn is een luchtige, gescheurde pannenkoek, vaak licht gekaramelliseerd en bestrooid met poedersuiker. Het wordt traditioneel geserveerd met appelmoes, pruimencompote of een bessensaus. Dit geliefde gerecht uit Oostenrijk wordt niet alleen als dessert gegeten, maar ook als lunch of zelfs ontbijt.

Wat Kaiserschmarrn zo bijzonder maakt, is de unieke combinatie van een zachte, luchtige binnenkant en licht krokante, gekaramelliseerde randjes.
Door de toevoeging van rozijnen krijgt het een extra zoete toets, al kan het ook zonder.
Kaiserschmarrn kom je in Oostenrijk bijna op iedere menukaart wel tegen.
Van oerige berghut tot klassiek Weens koffiehuis en alles wat er tussenin zit.

Maar hoe is Kaiserschmarrn ontstaan?

Er gaan vele verhalen de ronde hoe dit gerecht is ontstaan. Een van de meest bekende varianten is dat deze keizerlijke maaltijd bij toeval is ontstaan.

• • Een keizerlijke mislukking in de keuken
    Volgens een populaire theorie werd Kaiserschmarrn per ongeluk uitgevonden in de keizerlijke keuken. De kok wilde een perfecte flensjesachtige pannenkoek maken, maar deze brak in stukken tijdens het bakken. Om keizer Franz Joseph* niet teleur te stellen, besloot hij de stukjes te karamelliseren, royaal te bestrooien met poedersuiker en te serveren met compote. Tot ieders verrassing was Franz Joseph dol op het gerecht, en zo werd Kaiserschmarrn geboren.

• • Een voedzame boerenmaaltijd
    Een andere versie vertelt dat Kaiserschmarrn oorspronkelijk een voedzame boerenmaaltijd was. De stevige pannenkoek gaf houthakkers en boeren in de bergen voldoende energie om lange dagen te werken. Toen Franz Joseph tijdens een jachtpartij in de Alpen bij een boer verbleef, kreeg hij deze eenvoudige pannenkoek voorgeschoteld. Hij was zo enthousiast dat het gerecht al snel zijn weg vond naar de keizerlijke keuken.

• • De keizer verdwaald in de bergen
    Nog een ander verhaal verteld dat de keizer op jacht was en verdwaalde. Hij vond onderdak in een berghut.
    De boerin had weinig ingrediënten in huis, maar wist met bloem, eieren en suiker een heerlijk maaltijd te bereiden. De keizer was onder de indruk en nam het recept mee terug naar We

Van Oostenrijk naar de rest van de wereld.

Wat de exacte oorsprong ook is, vaststaat dat Kaiserschmarrn in Oostenrijk een gerecht is dat generaties lang wordt doorgegeven. Oorspronkelijk was het een eenvoudige boerenmaaltijd, maar inmiddels is het een gerecht dat je in vrijwel elk Oostenrijks restaurant en gasthof kunt vinden. Ook buiten Oostenrijk wint het aan populariteit, zeker onder vakantiegangers die na hun vakantie in Oostenrijk graag thuis nog eens genieten van deze Alpenklassieker.

Waarom heet het Kaiserschmarrn?

Het woord “Schmarrn” betekent in Oostenrijks-Duits zoiets als “rommel” of “prutswerk”. Dat klinkt misschien negatief, maar in de Oostenrijkse keuken verwijst het juist naar een rustiek en hartverwarmend gerecht. Denk bijvoorbeeld aan “Apfelschmarrn” (met appel) of “Grießschmarrn” (met griesmeel).
De toevoeging “Kaiser” verwijst naar keizer Franz Joseph I van Oostenrijk, die een groot liefhebber was van deze zoete pannenkoek. Maar hoe ontstond de naam precies?

Het verhaal wil dat de eerste keer dat Keizer Franz Joseph het gerecht voorgeschoteld kreeg hij gezegd zou hebben: ‘So ein Schmarrn’.
Maar al snel werd hij een heel groot fan van dit zoete pannenkoekgerecht.

Zelf Kaiserschmarrn maken: Kant-en-klaar of helemaal zelf?

Wil je thuis genieten van echte Oostenrijkse Kaiserschmarrn? In onze winkel en webshop kun je kiezen uit twee mogelijkheden:

• Kant-en-klare mix van Knorr Kaiserschmarrn – Eenvoudig en snel te bereiden, perfect voor wie snel een heerlijke Kaiserschmarrn op tafel wil zetten.
• Zelf maken met een traditioneel recept – Voor wie graag in de keuken staat en , zelf aan de slag wil, zijn er veel recepten online te vinden. We kunnen het je ook makkelijker maken met het Alpenkookboek van Liesbeth Willemars. Hierin vind je een een traditioneel recept, samen met andere heerlijke gerechtne ui de Alpenlanden.

Met of zonder rozijnen? 

De klassieker wordt traditioneel gemaakt met rozijnen, die tijdens het bakken licht karamelliseren en een extra zoete toets geven. Maar niet iedereen is fan van rozijnen – en daarom hebben we twee varianten van Knorr Kaiserschmarrn:

✅ Knorr Kaiserschmarrn met rozijnen – Voor wie de klassieke, zoete smaak wil.
✅ Knorr Kaiserschmarrn zonder rozijnen – Voor wie liever zelf de smaak bepaalt.

Welke je ook kiest, beide varianten zijn heerlijk.

Kaiserschmarrn kopen in Nederland?

Goed nieuws! Je hoeft niet meer naar Oostenrijk om Kaiserschmarrn te proeven.
Bij ons kun je Knorr Kaiserschmarrn eenvoudig bestellen in onze webshop of winkel, zodat je thuis kunt genieten van deze keizerlijke lekkernij.

Oostenrijkse supermarkt

In onze winkel en webshop vind je een ruime keuze aan producten uit Oostenrijk.
Of je nu zin hebt in een zoete of hartige lekkernij, je vindt het hier: Bekijk alle Oostenrijkse supermarktproducten“