Sta je op het punt een donzen dekbed te kopen, of zelfs heel specifiek een Oostenrijks dekbed van Hefel, maar zie je tussen al het dons het dekbed niet meer? Je bent niet de enige.
Welke soorten dons zijn, en is het duidelijk waar het dons vandaan komt?
Van Poolse ganzendons tot IJslandse eiderdons, van CUIN tot TOG. Van vulkracht tot vulgewicht.
De termen vliegen je om de oren, maar wat zegt het nu écht over de kwaliteit en het slaapcomfort?
Op deze pagina leggen uit hoe het zit met de technische specificaties achter donzen dekbedden, laten we zien welke kwaliteitsverschillen er bestaan en geven we je de kennis om een weloverwogen keuze te maken. Of je nu zoekt naar licht en luchtig voor de zomer of warm en knus voor koude winternachten, na het lezen van deze deze pagina gids weet je waar je op moet letten.
Mochten er daarna toch nog vragen zijn, dan staan we natuurlijk graag voor je klaar om deze te beantwoorden.
De tijk – de buitenstof en waarom de weefdichtheid zo belangrijk is.
Dons of veren – wat het verschil is en waarom dat bepalend is voor comfort en gewicht.
Eend en gans – hoe de soort vogel de kwaliteit, vulkracht en prijs beïnvloedt.
Soorten dons – van eend tot eider, en waar Hefel zijn dons vandaan haalt.
Klasse dons – wat Klasse I, II en III betekent volgens de Europese norm.
CUIN (vulkracht) – hoe het de warmte en het gewicht beïnvloedt.
Vulgewicht – de hoeveelheid dons per m² en het effect op comfort.
TOG-waarde (warmteklasse) – hoe warm een dekbed in de praktijk aanvoelt.
RDS-certificering – diervriendelijke herkomst en traceerbaarheid.
NOMITE-keurmerk – bescherming tegen huisstofmijt, ook bij dons.
De tijk is de buitenste stof van een donzen dekbed
Ze houdt de dons- of veren vulling op zijn plek, beschermt tegen stof en allergenen, en bepaalt in grote mate hoe zacht en soepel het dekbed aanvoelt.
Een hoogwaardige tijk laat lucht en vocht door voor een prettig slaapklimaat, maar is zo dicht geweven dat dons niet kan ontsnappen.
Er bestaan verschillende weefsels
De weefstructuur en de afwerking bepalen hoe soepel, licht en luxueus de stof aanvoelt.
Hoe fijner de draad en hoe dichter de weving, hoe hoger de kwaliteit. Hieronder de meest voorkomende varianten:
Percale – stevig, glad katoen in platbinding; duurzaam, ademend en met een matte uitstraling.
Batist – licht en soepel katoen, fijner geweven dan percale, met een glad oppervlak.
Batist Softtouch – batist met speciale nabehandeling voor extra zachtheid en soepelheid.
Fijn batist – nog lichtere en dichtere variant van batist, zeer soepel en zacht.
Nanobatiste – ultrafijn en extreem licht katoen, topsegment, valt bijzonder soepel om het lichaam.
Thread Count (TC)
TC staat voor thread count, het aantal draden per vierkante inch stof.
Hoe hoger de TC, hoe dichter en fijner de stof geweven is.
Een hogere TC betekent meestal een zachtere, gladdere tijk die beter dons binnenhoudt.
De dekbedden van betere kwaliteit hebben en vaak een TC van 300 of hoger.
Voorbeeld: een TC van 320 betekent dat er 320 draden per vierkante inch zijn verwerkt.
Gewicht in g/m²
Het gewicht geeft aan hoeveel gram stof er per vierkante meter wordt gebruikt.
Lichtere stoffen (rond 85–130 g/m²) vallen soepel en geven een luchtig gevoel.
Zwaardere stoffen (boven 150 g/m²) voelen steviger aan maar minder luchtig.
Voorbeeld: een tijk van 85 g/m² is extreem licht en ideaal voor een luchtig dekbed.
Thread Count (TC) wordt altijd gemeten in draden per vierkante inch (2,54 cm × 2,54 cm).
Dus bij TC 320 betekent dat:
320 draden per inch² = dat is in centimeters:
ca. 126 draden per centimeter in de breedte én
ca. 126 draden per centimeter in de lengte (want het gaat om de som van ketting- en inslagdraden).
Samenhang
Een tijk met TC 320 en 85 g/m² voelt ultralicht, soepel en luxe aan – perfect voor hoogwaardige donzen dekbedden.
Het weefsel – bepaalt soepelheid, gevoel en duurzaamheid.
De Thread Count (TC) – hoe hoger, hoe fijner en dichter geweven.
Het gewicht in g/m² – lichter is soepeler, zwaarder voelt steviger en gaat vaak langer mee.
Kijk bij de keuze voor een donzen dekbed altijd naar het weefsel, de thread count (TC) en het gewicht in g/m².
Een zwaardere tijk is meestal sterker, maar luxe weefsels zoals batist en nanobatiste laten zien dat lichtgewicht ook oerster kan zijn.
Zie het als het verschil tussen een dikke spijkerbroek en een zijden sjaal: de één dankt zijn kracht aan massa, de ander aan vakmanschap en verfijning.
En wanneer die stof ook nog in Europa wordt geweven en geproduceerd, is het plaatje compleet, voor comfort én duurzaamheid.
Dons bestaat uit zachte, pluizige vlokken zonder harde schacht. Het zit dicht tegen het lichaam van de vogel en houdt lucht vast, waardoor het uitzonderlijk goed isoleert. Dons is licht, soepel en veerkrachtig.
Veren hebben een duidelijke schacht en voelen steviger aan. Ze isoleren minder goed dan dons en maken een dekbed zwaarder.
Een dekbed met een hoger aandeel veren voelt vaak steviger en zwaarder aan, maar verliest daarmee ook een deel van de eigenschappen die een donsdekbed zo bijzonder maken.
Veren isoleren minder goed, maken het dekbed minder soepel, en door hun harde schacht kunnen ze op termijn sneller door de stof prikken en de tijk laten slijten. Ook behouden veren minder lang hun veerkracht dan dons.
Advies: Ga voor een dekbed met een hoog donspercentage en zo min mogelijk veren. Zo geniet je van maximale warmte, soepelheid en een lange levensduur.
Het grootste verschil zit in de grootte en structuur van de donspluim. Ganzendons heeft meestal grotere pluimen dan eendendons. Dat levert:
Hogere vulkracht – meer warmte bij minder gewicht.
Betere isolatie – ideaal voor koudere omstandigheden.
Langere levensduur – behoudt zijn veerkracht langer.
Eendendons is iets kleiner en minder veerkrachtig, maar biedt nog steeds een uitstekende isolatie en is vaak vriendelijker geprijsd.
En de geur?
Eendendons kan soms een iets sterkere natuurlijke geur hebben, vooral bij lagere kwaliteitsniveaus of als het dekbed vochtig wordt. Ganzendons is over het algemeen neutraler van geur.
Kwaliteitsverschil
Bij kwaliteitsmerken zoals Hefel wordt dons – of het nu van eend of gans komt – grondig gereinigd, gedroogd en verwerkt volgens strenge Europese normen.
Daardoor zijn geurverschillen in de praktijk nauwelijks merkbaar, en blijft het dons fris, zacht en duurzaam.
De soort en herkomst van dons bepalen in hoge mate de warmte-isolatie, het gewicht en de levensduur van een dekbed.
Er zijn verschillende kwaliteiten op de markt, elk met hun eigen eigenschappen en prijsniveau.
Nieuwe zilverwitte eendendons – afkomstig uit geselecteerde Europese regio’s. Licht, goed isolerend en vaak de instapkeuze in donskwaliteit.
Poolse ganzendons – bekend om zijn hoge vulkracht en lange levensduur. De pluimen zijn groter dan bij eendendons, waardoor het dekbed lichter kan zijn bij gelijke warmte.
Masurische ganzendons – afkomstig uit de Masurische merenregio in Polen. Wordt gezien als een van de beste ganzendonssoorten in Europa: fijn, veerkrachtig en zeer warm.
Eiderdons – met de hand verzameld in IJsland uit verlaten nesten van de eidereend. Extreem licht, uitzonderlijk warm en zeldzaam; behoort tot het topsegment.
Klimaat – koude streken leveren dons met compactere, fijnere pluimen die beter isoleren.
Soort vogel – ganzendons heeft meestal een hogere vulkracht dan eendendons, wat zorgt voor meer warmte bij minder gewicht.
Verwerking – alleen nieuw dons (geen gerecycled materiaal) en zorgvuldige reiniging garanderen hygiëne en duurzaamheid.
Advies: kies voor Europees dons met RDS certificaat
In Europa wordt dons ingedeeld in kwaliteitsklassen volgens de EN 12934-norm. Deze indeling zegt iets over de zuiverheid en samenstelling van het vulmateriaal.
Klasse I
Bevat uitsluitend nieuw dons en veren (dus geen gerecycled of gebruikt materiaal).
Maximaal 5% mag uit andere bestanddelen bestaan, zoals kleine veerdeeltjes of stof.
Dit is de hoogste kwaliteit, met de beste isolatie, soepelheid en duurzaamheid.
Klasse II
Mag tot 15% andere bestanddelen bevatten.
Kwaliteit is merkbaar lager: iets zwaarder, minder soepel en minder isolerend.
Klasse III
Mag tot 30% andere bestanddelen bevatten.
Voelt zwaarder aan, is minder warm en slijt sneller. Vaak goedkoper, maar ook minder comfortabel.
Advies: Voor een dekbed dat lang meegaat en optimaal presteert, kies altijd Klasse I.
Zo weet je zeker dat je vult met 100% nieuw, schoon en hygiënisch dons van topkwaliteit.
Let dan op de onderstaande unten:
Veren of dons: dons is lichter, warmer en soepeler; veren isoleren minder en maken het dekbed zwaarder.
Eend of gans: ganzendons heeft grotere pluimen, hogere vulkracht en is duurzamer dan eendendons.
Soorten dons: variëren van eendendons tot exclusief eiderdons, met verschillen in warmte en prijs.
Herkomst: koudere streken leveren dons met betere isolatie en hogere kwaliteit.
Klasse I, II, III: hoe lager het klassenummer, hoe zuiverder en duurzamer het dons.
De vulkracht van dons wordt uitgedrukt in CUIN (cubic inches per ounce).
Dit geeft aan hoeveel lucht één ounce (28,35 gram) dons kan vasthouden. Hoe hoger de waarde, hoe groter en veerkrachtiger de donsclusters zijn.
Een hoge CUIN betekent dat er minder dons nodig is om dezelfde warmte te bereiken. Daardoor voelt een dekbed lichter aan , maar blijft toch behaaglijk warm.
De vulkracht geeft aan hoe groot en veerkrachtig donspluimen zijn. In Nederland wordt dit gemeten in millimeter per 30 gram dons. Internationaal gebruikt men vaak CUIN (cubic inches per ounce). Beide methoden meten hetzelfde principe: hoe hoger de waarde, hoe beter het dons lucht vasthoudt en warmte isoleert.
Zo werkt de Nederlandse meting:
30 gram dons wordt in een transparante meetcilinder geplaatst.
Het dons wordt kort samengedrukt met een vast gewicht.
Na het verwijderen van het gewicht veert het dons terug.
De hoogte in millimeters is de vulkracht.
Vergelijking (benadering)
Let op: CUIN en mm/30g zijn niet exact 1-op-1 uitwisselbaar, maar onderstaande tabel geeft een goede indicatie van de kwaliteitsniveaus.
| mm/30g (NL) | CUIN (internationaal) | Kwaliteitsniveau |
|---|---|---|
| 100–125 mm | 400–500 CUIN | Lagere kwaliteit dons, vaak met meer veren |
| 130–145 mm | 500–600 CUIN | Degelijk dons, redelijke isolatie |
| 150–165 mm | 600–700 CUIN | Goede kwaliteit, lichter en warmer |
| 170–185 mm | 700–800 CUIN | Hoge kwaliteit, zeer warm en soepel |
| 190 mm+ | 800+ CUIN | Topkwaliteit, zeldzaam en extreem licht |
Waarom belangrijk:
Hogere vulkracht = minder dons nodig voor dezelfde warmte.
Lichter, soepeler en duurzamer dekbed.
Grote pluimen behouden hun veerkracht langer.
Het vulgewicht is de hoeveelheid dons (in grammen) die in één vierkante meter van het dekbed zit.
Samen met de vulkracht bepaalt het hoe warm en zwaar het dekbed aanvoelt.
Zo werkt het:
Een hoge vulkracht (grote, veerkrachtige pluimen) betekent dat er minder dons nodig is om dezelfde warmte te geven
→ lager vulgewicht, lichter dekbed.
Een lagere vulkracht betekent dat er meer dons nodig is om evenveel warmte te bereiken
→ hoger vulgewicht, zwaarder dekbed.
Voorbeeld:
Dekbed A: vulkracht 750 CUIN, vulgewicht 140 g/m² → warm en licht.
Dekbed B: vulkracht 550 CUIN, vulgewicht 200 g/m² → even warm, maar merkbaar zwaarde
Waarom belangrijk:
Lager vulgewicht bij hoge vulkracht = licht, soepel en toch warm.
Hoger vulgewicht bij lage vulkracht = zwaarder en minder soepel.
Advies: Kijk altijd naar de combinatie van vulkracht én vulgewicht.
Een hoog vulgewicht bij lage vulkracht kan zwaar en stug aanvoelen, terwijl een dekbed met hoge vulkracht en lager vulgewicht vaak luchtiger, soepeler en duurzamer is.
De TOG-waarde (of warmteklasse) geeft aan hoe goed een dekbed warmte vasthoudt. Hoe hoger de TOG, hoe warmer het dekbed.
Het is een gemeten waarde, bepaald in een laboratorium. Daarbij wordt gekeken hoeveel warmte er door het dekbed ontsnapt wanneer het op een warme plaat ligt. Hoe beter het dekbed isoleert, hoe hoger de TOG-waarde.
| TOG-waarde (indicatie) | Warmteklasse | Seizoen / gebruik | Advies kamertemperatuur |
|---|---|---|---|
| 3,5 – 4,5 | 4 (laag) | Zomer / zeer lichte dekbedden | 20°C of warmer |
| 6,0 – 8,0 | 3 | Lente / herfst, licht dekbed | 18–20°C |
| 9,0 – 10,5 | 2 | 4-seizoenen warm deel of winterlicht | 16–18°C |
| 12,0 – 13,5+ | 1 (hoog) | Winterdekbed | 15°C of kouder |
De TOG-waarde (of warmteklasse) geeft aan hoe goed een dekbed warmte vasthoudt. Hoe hoger de TOG, hoe warmer het dekbed.
Het is een gemeten waarde, bepaald in een laboratorium. Daarbij wordt gekeken hoeveel warmte er door het dekbed ontsnapt wanneer het op een warme plaat ligt. Hoe beter het dekbed isoleert, hoe hoger de TOG-waarde.
TOG = Thermal Overall Grade
Om de kwaliteit van een donzen dekbed te beoordelen, zijn dit de belangrijkste punten:
Vulkracht (CUIN of mm/30g), geeft aan hoe goed het dons veert en lucht vasthoudt. Hoe hoger de vulkracht, hoe beter de isolatie bij minder gewicht.
Vulgewicht (g/m²), hoeveelheid dons per vierkante meter. Een hoger vulgewicht levert meestal meer warmte op, maar ook meer gewicht.
Warmteklasse / TOG, gemeten waarde voor warmte-isolatie. Hoe hoger de waarde, hoe warmer het dekbed aanvoelt.
Het Responsible Down Standard (RDS) keurmerk is een internationale norm die garandeert dat dons en veren op verantwoorde en diervriendelijke wijze zijn verkregen.
Belangrijkste uitgangspunten:
Geen levend plukken, vogels worden nooit geplukt terwijl ze leven.
Geen dwangvoeding, het voeren onder dwang (zoals bij foie gras-productie) is verboden.
Traceerbaarheid, van boerderij tot eindproduct wordt het dons gevolgd via een gecontroleerde keten.
Onafhankelijke audits, onafhankelijke partijen controleren regelmatig of producenten zich aan de regels houden.
Respect voor dierenwelzijn, dieren moeten een leefomgeving hebben die voldoet aan basisbehoeften zoals ruimte, voeding en gezondheid.
Het RDS-keurmerk helpt consumenten te kiezen voor donsproducten waarbij dierenwelzijn en transparantie centraal staan.
Het NOMITE-keurmerk geeft aan dat een product geschikt is voor mensen met een huisstofmijtallergie.
• Dichte tijk, de stof is zo dicht geweven dat huisstofmijten en hun allergenen er niet doorheen kunnen
• Geen chemische behandeling, de bescherming wordt bereikt door de weefdichtheid van de stof
• Getest en gecertificeerd, producten met dit label voldoen aan internationale normen voor allergievriendelijke materialen
• Geschikt voor dons, laat zien dat een donzen dekbed of kussen ook door mensen met een huisstofmijtallergie gebruikt kan worden
